|
Eğitim Öğretim İle İlgili Belgeler > Konu Anlatımlı Dersler > Fen Bilimleri Konu Anlatımı
HACİM NEDİR TANIMI ÖLÇÜLMESİ SIVILARIN HACMİ KATILARIN HACMİ GAZLARIN HACMİ (FEN BİLİMLERİ KONU ANLATIM)
Var olan her madde az ya da çok yer kaplar. Maddelerin kapladıkları yere hacim denir.
Hacim maddenin büyüklüğü ile ilgili bir niceliktir.
Birimi m3 (metreküp) tür.
Hacim ölçme birimleri litre (L) ve mililitre (mL)’ dir.
V sembolü ile gösterilir. Hacim, ölçülebilen bir büyüklüktür. Cisimlerin hacimleri ölçülüp birbiriyle karşılaştırılabilir.
İki Madde birlikte aynı hacmi işgal edemez. Örneğin bir bardağa Su konulduğunda bardağın içindeki hava, kabı terk eder.
Hacim Formülü
Hacim = En . Boy . Yükseklik
V = a . b. c şeklinde formülle gösterilir.
Katıların Hacmi
Belirli bir şekli ve hacmi olan maddelere katı maddeler denir.
Dışarıdan bir etki olmadıkça katı maddelerin şekli ve hacmi değişmez. Taş, tuğla, tahta, silgi, kaşık, çatal, kitap, masa, televizyon gibi madde ve cisimler katı maddelerdendir.
Küp, küre, prizma gibi düzgün geometrik şekle sahip olmayan katıların hacmini sıvıların hacmini ölçmede kullandığımız yöntemden farklı bir yöntemle ölçüyoruz.
Katı Maddelerin Özellikleri
• Katı hali, maddenin en düzenli halidir.
• Katıları oluşturan tanecikler arasındaki boşluklar yok denecek kadar azdır.
• Katı tanecikleri arasındaki çekim kuvveti çok fazladır.
• Katıların belirli bir şekli ve belirli bir hacmi vardır.
• Katılar sıkıştırılamaz.
Düzgün şekli olmayan bir katının hacmi ölçmek için dereceli silindire ve hacmini ölçeceğimiz katının içinde batacağı bir sıvıya ihtiyacımız var. İlk olarak sıvıyı dereceli silindire döküyoruz ve hacmini ölçüp bir yere not ediyoruz. Sonrasında hacmini ölçeceğimiz katı maddemizi sıvının içine atıp dereceli silindirdeki son hacmi ölçüp not ediyoruz. Dereceli silindirde son ölçtüğümüz sayıdan ilk başta sadece sıvı varken ölçtüğümüz sonucu çıkardığımızda arada oluşan fark katının hacmini verir.
Sıvının ilk hacmi: 150 mL
Katıyı içine attıktan sonraki hacim: 265 mL
Katının Hacmi: 265 – 150 = 115 Ml
Sıvıların Hacmi
Sıvı, maddenin ana hallerinden biridir. Sıvılar, belli bir şekli olmayan maddelerdir, içine konuldukları kabın şeklini alırlar, akışkandırlar.
|
Sıvıların hacmini ölçmek için dereceli silimdir kullanılır.
Birbirine karışmayan sıvıların hacmini ölçerken de dereceli silindir kullanılır. Bu sıvılar birbirine karışmadığı için her bir sıvının hacmi toplanarak toplam hacim bulunur.
Beher sıvı ölçülerini öğrenmek için kullanılan ölçekli kaptır.
Hacmini ölçeceğimiz sıvıyı dereceli silindire dökeriz ve dereceli silindirin düz bir zeminde sabit durmasını sağlarız. Sonrasında dereceli silindirdeki çizgilere bakarak içindeki sıvının hacminin kaç mL olduğunu okuruz.
Gazların Hacmi
Gaz halindeki maddelerin belirli bir şekli ve hacmi yoktur.Katı bir madde ısıtıldığı zaman, katı halden sıvı, sıvı halden de gaz haline geçer.
Sıvı ısıtıldığı zaman, tanecikler arasındaki çekim kuvveti yenilir ve tanecikler sıvı fazdan (ortamdan) ayrılarak gaz haline dönüşürler. Gazı meydana getiren tanecikler her yönde hareket edebilir ve bulundukları kabın hacmini alırlar. Gazlar birbiriyle her oranda karışabilir.Gazların birbiri ile oluşturdukları karışımlar homojendir. Hacimleri, dolayısıyla yoğunlukları basınç (bilgi yelpazesi. com) ve sıcaklığa tabidir. Genellikle gazın basınç veya sıcaklığının az miktarda değişmesi, gazın hacminde çok büyük değişiklikler meydana getirir.
Gazların Hacmi Nasıl Ölçülür
Gazlar bulunduğu kabı tamamen doldururlar.
Gazların hacmi bulunduğu kabın hacmine şittir.
Gazların hacimleri sıcaklık ve basınca göre değişkenlik gösterebilir.
SONUÇ:
Katı maddelerin belli bir şekli ve hacmi vardır. Sıvı maddelerin belli bir hacimleri olmasına rağmen belirli bir şekilleri yoktur, konuldukları tabın şeklini alırlar. Gazların ise hem belirgin hacimleri hem de belirgin şekilleri yoktur. Konuldukları kapların hacmini ve şeklini alırlar.
Hacim Birim Dönüşümleri
1 m³ =1000 dm³
1 dm³ =1000 cm³ = 1 Litre
1 cm³ =1000 mm³
1 Dekametre kup (Dm³)…..= 1000 m³
1 Hektometre kup (hm³)…. =1.000.000 m³
1 Kilometre kup (Km³) …….=1.000.000.000 m³
1 Desimetre kup (dm³) ……=1/1.000 m³
1 Santimetre kup (cm³)……= 1/1.000.000 m³
1 Milimetre kup (mm³) …….=1/1.000.000.000 m³
Hacim Ölçüleri: (Sıvılar için):
1 Litre (l) —> 1 l
1 Dekalitre (dal) =…..10 l
1 Hektolitre (hl) =……100 l
1 Kilolitre (kl) =………1.000 l
1 Desilitre (dl) =……..1/10 l
1 Santilitre (sl) =…….1/100 l
1 Mililitre (ml) =……..1/1.000 l
SAYFASINA GERİ DÖNMEK İÇİN
>>>TIKLAYIN<<<
“FEN BİLİMLERİ DERSİ İLE İLGİLİ TEST SORULARI, SORU BANKASI”
SAYFASINI GÖRMEK İSTERSENİZ
>>>TIKLAYIN<<<
“FEN BİLİMLERİ DERSİ İLE İLGİLİ YAZILI SORULARI”
SAYFASINI GÖRMEK İSTERSENİZ
>>>TIKLAYIN<<<
Yorumlar ....
9. **Yorum** >>>YORUM
YAZ<<< |