eğitim öğretim ile ilgili belgeler > konu anlatımlı dersler > Türkçe dersi ile ilgili konu anlatımlar > cümlede anlam ile ilgili konu anlatımlar

 

ÜSLUP (BİÇEM) CÜMLELERİ NEDİR?

·         Üslup; bir dilde kullanılan ifade biçimlerini, söyleyiş tarzını ve dilin kullanımındaki özellikleri belirleyen temel unsurlardan biridir. Türkçede üslup, iletişimin etkili ve doğru bir şekilde gerçekleştirilmesi için oldukça önemlidir. Üslup, yazılı ya da sözlü iletişimde, iletilmek istenen mesajın anlaşılır ve etkili bir biçimde aktarılmasına katkıda bulunur.

 Türkçede üslup bildiren cümleler, belirli özelliklere sahiptir ve bu özellikler şunlardır:

 

·         Düzgün ve Açık İfade: Üslup bildiren cümleler, karmaşık yapılar yerine anlaşılır ve düzgün bir dil kullanımıyla ifade edilir. Cümlelerin açık ve net olması, iletişimin anlam kaybına uğramadan gerçekleşmesine yardımcı olur.

 

·         İlgili ve Doğru Bilgi: Üslup, güvenilir ve sağlam bir bilgi temeli üzerine inşa edilmelidir. İletişimde yer alan ifadelerin gerçeği yansıtması ve doğru bilgi aktarımı sağlaması, etkin bir üslup için önemlidir.

 

·         Anlaşılırlık: Üslup bildiren cümleler, karşı tarafa anlaşılır bir biçimde hitap etmeyi hedefler. Karmaşık terimlerin ve dil bilgisi yapılarının gereksiz kullanımından kaçınılmalıdır.

 

·         Saygılı ve Zarif Diksiyon: Türkçede üslup bildiren cümleler, saygı ve zarafet çerçevesinde oluşturulmalıdır. Hitap şekli, iletişimin amacına uygun bir şekilde seçilmelidir.

 

·         Hitap ve Söylem Biçimi: Üslup, iletişimde kullanılan hitap ve söylem biçimine göre değişebilir. Resmî, gayri resmî ya da samimi iletişimlerde farklı üsluplar tercih edilebilir.

 

·         Etkili Vurgu ve Betimleme: İletişimde vurgu ve betimleme kullanmak, mesajın karşı tarafa daha güçlü bir şekilde aktarılmasını sağlar. Doğru anlam ve vurgu, üslubun gücünü arttırır.

 

·         Anlatımın Uygunluğu: Üslup bildiren cümleler, iletişimin amacına ve karşı tarafla olan ilişkiye göre uygun bir şekilde belirlenmelidir. İş ilişkilerinde, kişisel yazışmalarda ya da edebî metinlerde farklı üsluplar kullanılabilir. “Nasıl bir anlatımı var?” sorusunun cevabı üslup cümlelerini verecektir.

 

Örnek Soru:

·         Aşağıdaki cümlelerin hangisinde üslupla ilgili bir özelliğe değinilmemiştir? (2004 – ÖSS)

·         A) Sağlam bir roman tekniğinin yanı sıra canlı, en az sözcükle çok şey anlatmayı amaçlayan, yoğun bir anlatımı vardı.
B) Şiirlerindeki, okurun değişik duygularını etkileyen imgeleri, sıradan sözcüklere yeni anlamlar yükleyerek oluştururdu.
C) Yapıtlarındaki karakterler, halk arasından seçilmiş, zengin bir duygu dünyası olmayan, tek boyutlu kişilerdi.
D) Şiirlerini oluştururken sözcükleri, ses, anlam ve çağrışım yönünden sıkı bir değerlendirmeden geçirerek kullanırdı.
E) Betimlemelerinde gözlem gücü ağır basar, özentili ve coşkulu bir söyleyişten özellikle kaçınırdı.

Çözüm: A’da az kelime kullanımı ile çok şey anlatmayı hedefleyen yoğun bir anlatımı, B’de sıradan sözcüklere yeni anlamlar yüklemeyi, D’de ses, anlam ve çağrışım yönünden sıkı bir değerlendirmede bulunulması gerektiğini, E’de ise özentili ve coşkulu bir söyleyişten özellikle kaçınılması gerektiğinden, C ' ise yapıtlarındaki karakterlerin özelliklerinden bahsetmektedir. Bu karakterleri anlatırken nasıl bir anlatım kullandığından söz etmiyor. Cevap C

 

 

 

 

ÜSLUP CÜMLELERİ ÜSLUP CÜMLESİ NEDİR TANIMI ÖRNEKLERİ ÜSLUP NEDİR ÖZELLİKLERİ (1) (TÜRKÇE DERSİ KONU ANLATIM)

 

Bir yazar ya da bir eserin dil ve anlatım özelliklerine üslup denir.

 

Yazar kitabını, hikayesini, yazısını yazarken cümlelerini nasıl kullanmış (uzun mu kısa mı), kelimeleri seçerken herkesin anlayacağı kelimeler mi yoksa akademik kelimeler mi kullanmış, söz sanatlarını kullanmış mı kullanmamış mı gibi sorulara verilen cevaplar o yazarın üslubudur.

 

Örneğin, “Sanatçı eserinde gerçekleri dile getirir.” cümlesi üslupla ilgili değildir. Çünkü sanatçı eserini oluştururken kullandığı cümleler, kelimeler, sanatlardan söz etmiyor. Fakat “Sanatçı, eserinde gerçekleri kısa, yalın cümlelerle dile getirmiş.” cümlesinde sanatçı eserini oluştururken hangi cümleleri nasıl kullandığını söylediği için üslupla ilgilidir.

 

Üslubun iki boyutu vardır. Biri yazarın tekniği, kurgusuyla; diğeri dil ve anlatım özellikleriyle ilgilidir. Herhangi bir metne yönelttiğimiz "Nasıl anlatılmış?" sorusuna dil ve anlatımla ilgili bir yanıt alırız ve aldığımız bu yanıt, yazarın üslubunu ortaya koyar.

 

Sanatçının dili kullanma biçimi, (bilgi yelpazesi.net) anlatım şekli üslupla ilgilidir.

 

Cümlelerin uzunluğu, kısalığı, sözcük seçimi, sanatlı ya da yalın oluş, sanatçının üslubunu ortaya koyar.

 

 

Örnek:

 

İlk kitabında Halk edebiyatı söyleyişiyle yazdığı küçük şiirler vardı.

 

Yazar, bu kitabında bol sayıda betimlemelerden yararlanmıştır.

 

Tasvir bölümlerinde dili iyice ağırlaşmış; yazar söz oyunlarına (bilgi yelpazesi.net) sık sık başvurarak sıfatlı, mecazlı ve sanatlı bir anlatım kullanmıştır.

 

Kısa ve özlü bir anlatım, devrik cümleler, eserine en belirgin özelliğidir.

 

TÜRKÇE DERSİ İLE İLGİLİ KONU ANLATIMLAR
SAYFASINA GERİ DÖNMEK İÇİN

>>>TIKLAYIN<<<


TÜRKÇE DERSİ İLE İLGİLİ TEST SORULARI, SORULAR
SAYFASINI GÖRMEK İSTERSENİZ

>>>TIKLAYIN<<<


TÜRKÇE DERSİ İLE İLGİLİ YAZILI SORULARI
SAYFASINI GÖRMEK İSTERSENİZ

>>>TIKLAYIN<<<

Yorumlar

.......

11. **Yorum**
->Yorumu: Çok beğendim güzel olmuş elinize sağlık
->Yazan: Melisa

10. **Yorum**
->Yorumu: çok güzel ya en iyi site bu bence
->Yazan: hatice fatice tozmaz

9. **Yorum**
->Yorumu: şahane bir site burayı sevdimm 
->Yazan: Buse. Er 

8. **Yorum**
->Yorumu: SIZIN SAYENIZDE YÜKSEK BIR NOT ALDIM SIZE TESSEKÜR EDIYORUM...
->Yazan: sıla

7. **Yorum**
->Yorumu: valla bu site çok süper .Bu siteyi kuran herkimse Allah razi olsun tüm ödevlerimi bu siteden yapiyorum.saolun mugladan sevgiler...:).
->Yazan: kara48500..

6. **Yorum**
->Yorumu: çok güzel bir site. kurucularına çok teşekkür ederim başarılarınızın devamını dilerim.
->Yazan: Tuncay.

5. **Yorum**
->Yorumu: ilk defa böyle bi site buldum gerçekten çok beğendim yapanların eline sağlık. 
->Yazan: efe .

4. **Yorum**
->Yorumu: ya valla çok güzel bisi yapmışınız. Çok yararlı şeyler bunlar çok sagolun 
->Yazan: rabia..

3. **Yorum**
->Yorumu: Çok ii bilgiler var teşekkür ederim. Çok süper... Ya bu siteyi kurandan Allah razı olsun ..... süperrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrr. Çok iyiydi. isime yaradı. Her kimse bu sayfayı kurduğu için teşekkür ederim 
->Yazan: pınar..

2. **Yorum**
->Yorumu: çok güzel site canım ben hep her konuda bu siteyi kullanıyorum özellikle kullanıcı olmak zorunlu değil ve indirmek gerekmiyor
->Yazan: ESRA..

1. **Yorum**
->Yorumu: Burada muhteşem bilgiler var hepsi birbirinden güzel size de tavsiyeederim. 
->Yazan: Hasan Öğüt.

>>>YORUM YAZ<<<

Adınız:
Yorumunuz: