Eğitim Öğretim İle İlgili Belgeler > Konu Anlatımlı Dersler > Fen Bilimleri Konu Anlatımı

KAN DAMARLARI, ATARDAMARLAR, TOPLARDAMARLAR, KILCAL DAMARLAR  (3) (FEN BİLİMLERİ KONU ANLATIMI)

 

Kanın vücutta taşınmasını sağlayan boru şeklindeki yapılara kan damarı denir. Kan damarları vücudu bir ağ gibi sararak temiz kanın vücuttaki bütün hücrelere iletilmesini ve hücrelerde kirlenen kanın tekrar toplanmasını sağlar.

 

Kan damarları farklı kalınlıktadır ve yapı ve görevlerine göre atardamarlar, toplardamarlar ve kılcal damarlar olmak üzere üç çeşittir.

 

A) Atardamarlar:

 

-> Kalbin karıncıklarından çıkarlar.

 

-> Kalpten vücuda yani organlara kan taşırlar.

 

-> Genellikle temiz kan taşırlar. Sadece akciğer atardamarı kirli kan taşır.

 

-> Kalbin sol karıncığından çıkan, temiz kanı vücuda taşıyan en büyük atardamar aort atardamarıdır.

 

-> Kalbin sağ karıncığından çıkan ve kirli kanı akciğerlere taşıyan atardamar akciğer atardamarıdır.

 

-> Atardamarların karıncıklardan çıktığı yerlerde, kalpten gönderilen kanın tekrar kalbe geri dönmesini önleyen yarım ay kapakçıkları bulunur.

 

-> Kan akış hızının en fazla olduğu damarlardır.

 

-> Atardamarlardaki kan, hem karıncıkların kasılmasıyla ortaya çıkan basınç etkisi hem de kendisinin kasılıp gevşemesi sayesinde taşınır. (Duvarlarında esnek teller = lifler bulunur. Bu lifler kasılıp gevşeyince damar kasılıp gevşemiş olur.)

 

-> Atardamarların içi düzdür.

 

 

B) Toplardamarlar:

 

-> Kalbin kulakçıklarına gelirler.

 

-> Vücuttaki yani organlardaki kanı kalbe getirirler.

 

-> Genellikle kirli kan taşırlar. Sadece akciğer toplardamarı temiz kan taşır.

 

-> Kalbin sağ kulakçığına gelen ve vücutta kirlenen kanı kalbe taşıyan toplardamarlar alt ve üst ana toplardamarlarıdır. (4 tane).

 

-> Kalbin sol kulakçığına gelen akciğerlerde temizlenen kanı kalbe taşıyan toplardamar akciğer toplardamarıdır.

 

-> Toplardamarların içinde sadece kalp yönünde açılan kapakçıklar bulunur. Bu kapakçıklar, kanın sadece kalbe doğru akmasını sağlar, ters yöndeki hareketi önler.

 

-> Kan akış hızı atardamarlara göre daha azdır.

 

-> Toplardamarlardaki kan, hem kalbin emme kuvveti (kulakçıkların gevşemesiyle ortaya çıkan emme kuvveti) hem de kendisinin (bilgi yelpazesi.net) kasılıp gevşemesi sayesinde taşınır. (Duvarlarında esnek teller = lifler bulunur. Bu lifler kasılıp gevşeyince damar kasılıp gevşemiş olur).

 

-> Toplardamarlar, atardamarlardan daha geniştir ve daha fazla kan taşır.

 

 

C) Kılcal Damarlar:

 

-> Atardamarlarla toplardamarları birbirine bağlayan ve vücuttaki hücrelerin arasını ağ gibi saran (tek sıralı epitel hücrelerden oluşan) damarlardır.

 

-> Atardamarlardan aldığı temiz kandaki besin ve oksijeni hücrelere (difüzyon ile dokulardaki ara maddeye) verir.

 

-> Hücrelerde oluşan karbondioksit gazı ile zararlı ve atık maddeleri (difüzyon ile dokulardaki ara maddeden) alarak toplardamarlara verir.

 

-> En ince damarlardır.

 

-> Kan akış hızı en az olan damarlardır. (Kan akış hızı yavaş olduğu için madde alışverişi kolay olur).

 

-> Kan ile hücreler arasında madde alışverişini sağlar.

 

FEN BİLİMLERİ DERSİ İLE İLGİLİ KONU ANLATIMLAR
SAYFASINA GERİ DÖNMEK İÇİN

>>>TIKLAYIN<<<


FEN BİLİMLERİ DERSİ İLE İLGİLİ TEST SORULARI, SORU BANKASI
SAYFASINI GÖRMEK İSTERSENİZ

>>>TIKLAYIN<<<


FEN BİLİMLERİ DERSİ İLE İLGİLİ YAZILI SORULARI
SAYFASINI GÖRMEK İSTERSENİZ

>>>TIKLAYIN<<<

Yorumlar

..

1. **Yorum**
->Yorumu: Valla ben hiçbir sakınca bulmadım ve çok güzeldi teşekkürler 
->Yazan: Betül
.

>>>YORUM YAZ<<<

Adınız:
Yorumunuz:


 


 E Mail
(Zorunlu Değil):