Eğitim Öğretim İle İlgili Yazılar, Araştırmalar, Belgeler > Konu Anlatımlı Dersler > Coğrafya Dersi İle İlgili Konu Anlatımlar

TÜRKİYE'DE HAYVANCILIK, ÇEŞİTLERİ, ÖZELLİKLERİ (COĞRAFYA DERSİ KONU ANLATIMLAR, DERS NOTLARI)

 

Ekonomik değer taşıyan hayvanların üretilmesi, beslenmesi ve pazarlanması gibi işlere hayvancılık denir.

Hayvancılık, çeşitli evcil hayvanları besleme, onların ürünlerinden ve gücünden yararlanma işlerini kapsar. Hayvancılık, ülkemizde hızlı bir gelişme içinde olmasına rağmen, henüz istenilen düzeye ulaşamamıştır. Türkiye, ürettiği hayvansal maddeleri kendine yeterli olan az sayıdaki ülkelerden biridir. Çeşitli iklimleri ve geniş meralarıyla Türkiye, hayvancılık yönünden önemli bir potansiyele sahiptir. Özellikle Doğu ve Güneydoğu Anadolu'da geçimini tamamen hayvancılıktan sağlayan aileler bulunmaktadır.

Mera Hayvancılığı

Doğal otlaklarda yapılan hayvancılıktır. Et ve süt verimi ahır hayvancılğına göre düşüktür. Yağışın fazla olduğu yıllarda otlakların gürleşmesine bağlı olarak et ve süt üretimi artar. Ülkemizde Doğu Anadolu, İç Anadolu, Karadeniz ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde yaygındır.

Besi ve Ahır Hayvancılığı

Islah edilmiş veya iyi cins ithal hayvanlarla ahırlarda yapılan hayvancılıktır. Modern usullerle yapıldığı için et ve süt verimi daha fazladır.

Otlakların azalmasından sonra ahır hayvancılığının gerekliliği artmıştır. Ülkemizde besi ve ahır hayvancılığı büyükbaş hayvanlarla yapılır. Ege, Marmara, İç Anadolu bölgelerinde yaygındır. Ayrıca şeker fabrikalarının etrafında da ahır hayvancılığı gelişmiştir.

TÜRKİYE’DE HAYVAN VARLIĞI VE COĞRAFİ DAĞILIŞI

1. Küçükbaş Hayvancılık

Koyun: Ülkemizde en çok beslenen küçükbaş hayvandır. İç Anadolu ile Doğu Anadolu bölgelerindeki koyun sayısı ülke genelinin yarısına yakındır.

Güneydoğu Anadolu, İç Ege ve Güney Marmara çevresinde de beslenmektedir. Karadeniz ve Akdeniz kıyılarında çok azdır. Türkiye’de, kıvırcık, dağlıç, karaman, merinos ve sakız gibi çeşitli ırklara ait koyunlar bulunur.

Kıvırcık koyunları Orta ve Doğu Anadolu'da yetiştirilir. İyi otlaklar ister ve soğuğa fazla dayanamaz. Bu nedenle yüksek yaylalar bu cins koyunun sınırını çizmiştir.

Karaman, Anadolu iklim koşullarına en iyi uyum sağlamış olan yerli koyundur. En çok Orta Anadolu ve İç Batı Anadolu'da yetiştirilir.

Merinos koyunu daha çok Güney Marmara'da yetiştirilmektedir.

Keçi: Koyuna göre daha dayanıklı olan, engebeli arazilerde yayılabilen ve süt üretimi iyi olan küçükbaş hayvan türüdür. Kıl keçisi ve tiftik keçisi gibi türleri vardır.

Kıl keçisi: Türkiye'de yetiştirilen keçinin %80-85'i kıl keçisidir. Kılları çuval ve kıl çadır yapımında değerlendirilir. Hemen her ilimizin dağlık yörelerinde yetiştirilen kıl keçisi ağaçların sürgünlerini yiyerek beslendikleri için, ülkemizdeki ormanların tahribinde pay sahibidir. En yaygın olduğu yer Akdeniz bölgesidir.

Tiftik keçisi: Dünyada ilk kez Ankara'da kültür altına alındığı için Ankara keçisi olarak da bilinir. En çok Ankara ve çevresinde yetiştirilir. Ülkedeki tiftik keçisinin %90'ı Ankara ve çevresindedir. Geri kalanı ise Van Gölü güneyinde yetiştirilir.

 

2. Büyükbaş Hayvancılık

Türkiye'nin doğal koşulları, özellikle de yaz kuraklığı, büyükbaş hayvan yetiştiriciliği için fazla elverişli değildir. Onun için büyükbaş hayvancılık faaliyetleri belirli yörelerde sınırlı kalmıştır. Bu yerler Doğu Karadeniz bölümü ile Kuzeydoğu Anadolu'dur. Buralarda yaz mevsiminin yağışlı ve serin geçmesi, büyükbaş hayvanların beslenmesinde önemli yeri olan yüksek boylu çayırların yetişmesine imkân hazırlamıştır. Ayrıca buralarda tarım alanlarının çok az olması da yöre halkını büyükbaş hayvancılığa yöneltmiştir.

Büyükbaş hayvanlar arasında en çok besleneni inektir. Daha sonra öküz ve boğa gelir. Ahır hayvancılığına dayanan büyükbaş hayvancılık Marmara ve Ege bölgelerinde de yapılmaktadır.

Fakat, et ve süt veriminin daha fazla olmasından dolayı, son yıllarda daha çok tercih edilmeye başlamıştır. Özellikle Marmara, Ege ve İç Anadolu gibi bölgelerimizde modern ahır hayvancılığı giderek artmaktadır.

Sığır: Ülkemizin genelinde doğal şartlar büyükbaş hayvancılığa çok elverişli değildir. Bu yüzden, büyükbaş hayvancılık, küçükbaş hayvancılık kadar yaygın değildir.

Türkiye’de sığır yetiştiriciliği en fazla, Erzurum - Kars Bölümü ile Doğu Karadeniz Bölümü’nde yaygındır. Buralarda yazlar serin ve yağışlı geçtiğinden gür otlaklar gelişir. Bunun sonucunda da sığır yetiştiriciliği kolaylaşır.

Manda: Akarsu ya da bataklık kenarlarında beslenir. Suyu çok seven bir hayvandır. Sütü yağlı olduğundan kaymak yapımında kullanılır.

Türkiye’de daha çok Karadeniz Bölgesi’nde beslenir. Sayıları gittikçe azalmaktadır. 1994 de 305 bine düşmüştür.

Türlerine göre Türkiye'deki hayvan varlığı (1992)

 

3. Kümes Hayvancılığı

Türkiye'de büyükbaş ve küçükbaş hayvancılıktan sonra gelen hayvancılık faaliyetidir. Özellikle son yıllarda çok hızlı bir gelişme göstermiştir.

Kümes hayvancılığı yurdumuzun her yerinde yapılmaktadır. Ticarî amaçlı tavuk çiftlikleri daha çok, büyük tüketim merkezlerinin çevresinde kurulmuştur. Tavuk çiftliklerinin bulunduğu yerler arasında en başta İstanbul çevresi gelir. Bunu Ankara, İzmir gibi büyük kentler takip eder.

Büyük kentlerin yakınlarında bulunan tavuk çiftliklerinin sayısı hızla artmaktadır. Buralarda modern yöntemlerle yapılan tavukçuluk sayesinde et ve yumurta üretimi önemli ölçüde artmıştır. Bu sayede Türkiye, tavuk ve yumurta ihraç eden ülkeler arasına girmiştir.

Küçükbaş ve büyükbaş hayvancılıktan sonra, hayvancılığımızın en önemli uğraş alanlarındandır. Özellikle son yıllarda, kent nüfusunun artması ve sağlığa daha yararlı olmasından dolayı beyaz (bilgi yelpazesi.com) et tüketimi artmış ve kümes hayvancılığında çok büyük gelişmeler olmuştur. Kümes hayvancılığı en çok Marmara Bölgesi’nde yapılır. Ege ve İç Anadolu bölgelerinde de oldukça yaygındır.

 

4. Arıcılık

Ülkemiz, iklim ve bitki çeşitliliğinin fazla olmasından dolayı arıcılığa son derece elverişlidir. Ege Bölgesi’ndeki Muğla, İzmir, Manisa ve Aydın illeri, Akdeniz Bölgesi’ndeki Antalya ve Mersin illeri ile Erzurum, Kars, Hakkâri, Ordu, Rize ve Elazığ çevresinde arıcılık gelişmiştir.

Değişik iklim bölgelerinde zengin bir floraya sahip olan Türkiye'nin hemen her yerinde arıcılık yapılmaktadır.

Türkiye'de arıcılık genellikle dağ ve orman köylerinde yaygın olup, gezici arıcılık şeklinde yapılır. Arıcılık çok yerde ziraat, büyükbaş ve küçükbaş hayvancılığa ek olarak yapılır. Arıcılık ülkenin hemen her yerinde yapılır. Ancak en yoğun olduğu yerler şuralardır:

Ege Bölgesi: Manisa, Muğla, İzmirve Aydın illeri

Akdeniz Bölgesi: En çok Antalya ve İçel

Orta Anadolu: Ankara, Konya ve Niğde

Marmara Bölgesi: Balıkesir ve Çanakkale

Doğu Anadolu Bölgesi: Erzurum, Kars ve Hakkâri Karadeniz Bölgesinin çeşitli yaylaları.

 

5. İpek Böcekçiliği

Dut yaprakları ile beslenir. Salgıladığı sıvının katılaşması ile ipek telleri oluşur. İpekböcekçiliği en çok Güney Marmara’da Bursa, Gemlik, Balıkesir, Bilecik çevresinde yapılır.

İpek böceği yetiştirme ve bu böceğin ürettiği kozadan ipek elde etme faaliyetlerine ipek böcekçiliği denir. En yoğun olarak ipek böceği yetiştirilen yer, Güney Marmara illeridir. Bursa, Bilecik ve Balıkesir ipek böcekçiliğinin en yoğun olarak yapıldığı illerdir. Türkiye ipek üretiminin %80'i Güney Marmara'ya, bunun da yarısı Bursa'ya aittir. Ayrıca Muğla, Antalya ve Diyarbakır'da da ipek böcekçiliği yapılmaktadır.

 

6. Balıkçılık

Türkiye'nin üç tarafının denizlerle çevrili olması, deniz sularının fiziksel, kimyasal ve biyolojık özellikler bakımından farklı olması, değişik iklim bölgelerinde çok sayıda irili-ufaklı göllerin ve akarsuların bulunması, su ürünleri avcılığını önemli hale getirmiştir.

Deniz balıkçılığı: Ülkemizdeki su ürünlerinin büyük bir kısmı (% 90) denizlerden elde edilmektedir. Denizlerden sağlanan balık üretiminin % 67'sini Karadeniz, % 11'ini Marmara, % 13'ünü Ege, % 9'unu Akdeniz karşılar.

Tatlı su balıkçılığı: Bu balıkçılık akarsularda tatlı su göllerinde ve barajlarda yapılır. Eğirdir, Beyşehir, Ulubat, İznik, Sapanca, Çıldır göllerinde tatlı su balıkçılığı yapılırken, Tuz Gölü, Burdur, Acıgöl ve Van Gölü’nün akarsu ağızları dışında balık üretimi yapılamaz. Son yıllarda Keban, Karakaya, Seyhan, Hirfanlı, Atatürk gibi baraj göllerinde balık üretim çalışmaları başlamıştır.

Kültür Balıkçılığı: Son yıllarda ülkemizde temiz akarsu boylarında, özel yapılmış havuzlarda kültür balıkçılığı yapılmakta ve çoğunlukla alabalık yetiştirilmektedir.

Ülkemizin üç tarafının denizlerle çevrili olmasına rağmen balıkçılık istenilen düzeyde değildir.

Bunun nedenleri:

-> Türkiye'nin çevresindeki denizlerin balık bakımından fazla zengin olmaması

-> Denizlerimizin okyanuslarla bağlantılarının zayıf olması

-> Zararlı ve usulsüz avlanma yöntemlerinin devam etmesi

-> Balıkçı araç, gereçlerin ve bu alanda ortaya konan sermayenin sınırlı olması

-> Pazarlama olanaklarının yetersizliği gibi etkenler sayılabilir.

 

COĞRAFYA DERSİ İLE İLGİLİ KONU ANLATIMLAR
SAYFASINA GERİ DÖNMEK İÇİN

>>>TIKLAYIN <<<


COĞRAFYA DERSİ İLE İLGİLİ TEST SORULARI, SORU BANKASI
SAYFASINI GÖRMEK İSTERSENİZ

>>>TIKLAYIN <<<


COĞRAFYA DERSİ İLE İLGİLİ YAZILI SORULARI
SAYFASINI GÖRMEK İSTERSENİZ

>>>TIKLAYIN <<<

 

KONU ANLATIMLI DERSLER” SAYFASINA GERİ DÖNMEK İÇİN

>>>TIKLAYIN<<<

Yorumlar

.....

3. **Yorum**
->Yorumu: çok sağ ol fakat nedenleri çok uzun ama thank you very much :):):)
->Yazan: pinkgirl

2. **Yorum**
->Yorumu: öğretmen ödev vermişti . Bende not aldıklarıma baktım bire bir baya iyi
->Yazan: buse başaran


1. **Yorum**
->Yorumu: teşekkürler çok işime yaradı 
->Yazan: taha
.

>>>YORUM YAZ<<<

Adınız:
Yorumunuz:


 


 E Mail
(Zorunlu Değil):