eğitim öğretim ile ilgili belgeler > konu anlatımlı dersler > coğrafya dersi ile ilgili konu anlatımlar

SANAYİ, TÜRKİYE’NİN SANAYİSİ, TÜRKİYE’DEKİ SANAYİ KOLLARI, TÜRKİYE’DE SANAYİNİN DAĞILIŞI (COĞRAFYA KONU ANLATIMI)

 

 

1. Besin Sanayi :

 

Hammaddesi tarıma dayalı olan ürünlerdir. Ülkemizde en fazla gelişme gösteren sanayi çeşitlerinden biridir. Ülkemizde bölgeler arasında görülen iklim tiplerinin farklığı ve bu durumun yol açtığı tarım ürünlerinde yaşanan çeşitlilik fabrika çeşidinin de farklı olmasına yol açmıştır. Ülkemizde bulunan belli başlı besin sanayiine ait tesisler şunlardır ;

 

GIDA SANAYİ

 

 

a) Un ve unlu mamüller : İç Anadolu başta olmak üzere hemen her bölgemizde bulunmaktadır. Un , makarna , irmik ve şehriye fabrikaları gibi tesislerdir. Konya , Eskişehir, Balıkesir, Ankara , Erzurum Kayseri , Gaziantep .......... vb

 

b) Şeker Fabrikaları : Hammaddesi şekerpancardır. Şekerpancarı tarladan toplandıktan sonra kısa sürede bozulmaktadır. Bu nedenle şeker fabrikları şekerpancarı üreten yerlere yakın bir yerde kurulmuştur. Konya,Erzurum,Eskişehir, Uşak .........vb

 

c) Zeytinyağı fabrikası : Zeytin üretiminin fazla olduğu yerlerde kurulmaktadır. Ege bölgesinde Edremit, Ayvalık İzmir, Muğla ve Aydın’da , Marmara bölgesinde Gemlik , Çanakkale, İznik ve Balıkesir’de , Akdeniz bölgesinde Adana , Antakya, Kilis’te , Güneydoğu Anadolu bölgesinde Gaziantep ve çevresinde yoğunlaşmıştır.

 

d) Ayçiçek yağı fabrikası :Marmara bölgesinin Trakya kesiminde Edirne ve Tekirdağ çevresinde yoğunlaşmıştır.

 

e) Konserve fabrikaları : Balık konservesi Çanakkale’de , Sebze ve meyve konservesi ise İstanbul,Bursa,Balıkesir ve İzmir gibi illerde yoğunluk göstermektedir. Ülkemizde konserve sanayisi uzun yıllar istenilen düzeye ulaşmamıştır. Bu durumun  belli başlı nedenleri ise , ülkemizde her mevsim taze sebze ve meyvenin bulunabilmesi , evlerde konserve üretiminin yapılması ve konservenin pahalı olması gibi etkenler rol oynamıştır. Ancak son yılarda kentleşme olgusunun artması konserve üretiminin ve tüketiminin artmasına neden olmuştur.

 

f)  Hayvan ürünleri sanayisi :Özellikle büyükbaş hayvancılığın yaygın olduğu yerlerde yaygınlaşmıştır. Et kombinaları,yoğurt ve peynir fabrikaları bu guruba girmektedir. Trabzon, Erzurum, Van, Kars,Edirne .......... vb

 

g) Çay fabrikaları : Tarım alanları ile fabrikalar iç içe geçmiştir. Nedeni Çay toplandıktan sonra kısa sürede bozulmaktadır. Çay fabrikaları Rize ve çevresinde yoğunlaşmıştır.

 

 2. Alkollü içki ve tütün sanayisi :

 

 Tütün sigara sanayisinin hammaddesidir. Sigara  önceleri sadece devlete ait fabrikalarda üretilmekte iken günümüzde özel sektöre de izin verilmiştir. Başlıca fabrikalar : İstanbul , İzmir , Samsun , Malatya , Adana  ve Tokat’ta yer almaktadır.

 

 İçki  üretimi de sigara gibi önceleri devlete ait fabrikalarda yapılmakta iken son yıllarda özel sektöre de izin verilmiştir. Bira ; arpanın mayalandırılmasından yapılmaktadır. Belli başlı fabrikalar Ankara , İstanbul , Yozgat ve İzmir de bulunmaktadır. Rakı : Kuru üzümün damıtılmasından yapılmaktadır. Rakıya kokusunu veren madde ise anasondur. Belli başlı fabrikalar  , İzmir , Diyarbakır , ve Tekirdağ’dadır. Şarap : yaş üzümünün mayalandırılmasından yapılmaktadır.İzmir , Tekirdağ, Çanakkale , Kayseri , Kırşehir ve Nevşehir gibi illerde bulunmaktadır.

 

 3. Dokuma Sanayi:

 

 

Türkiye’de en eski ve en fazla gelişme gösteren sanayi dalıdır. İşyeri ve  çalışan işçi bakımından diğer sanayi kolları arasında ilk sırada yer almaktadır.

 

Keten dokuma : Kastamonu Taşköprü’de

 

Pamuklu dokuma : Bursa , İstanbul , İzmir , Adana , Antalya , Nazillli ( Aydın ), Denizli,   Kayseri .

 

İpekli dokuma : İstanbul , Bursa , Gemlik

 

Yünlü dokuma : İstanbul , Bursa , İzmir , ve Hereke ( Kocaeli )

 

Deri ve Kösele : İstanbul , İzmir .

 

Halı ve kilim dokumacılığı : Isparta, Burdur, Uşak, Demirci – Gördes – Kula ( Manisa ) , Kayseri ve Sivas gibi illerde bulunmaktadır.

 

Battaniye dokuma : Siirt

 

 4. Kimya sanayi :

 

 

Diğer endüstri kollarına göre daha geç gelişme göstermiştir ve daha geri durumdadır. Kurulumu için büyük bir sermaye birikimine ve kalifiye elemana ihtiyaç duyulmaktadır.

 

Petrol rafinerisi : Batman ( Batman Petrol rafinerisi ), İzmir ( Aliağa Petrol rafinerisi ), Mersin ( Ataş petrol rafinerisi ), Kırıkkale ( Orta Anadolu petrol rafinerisi ), İzmit ( Tüpraş petrol rafinerisi ).

 

Gübre sanayisi : Mersin , Hatay , İzmir , Bandırma ve Konya’da gelişme  göstermiştir.

 

İlaç sanayisi : İstanbul ve çevresinde

 

Boya Sanayi: İzmir Mersin İstanbul

 

 5. Maden sanayisi :

 

 Yer altından çıkarılan madenlerin fabrikalara işlenerek kullanıma hazır hale getirilmesine maden işleme sanayii( metaluji ) denilmektedir. Ülkemizde maden çeşitliliği fazladır. Ancak rezerv miktarlarının az olmasından dolayı maden sanayii pek fazla gelişme göstermemiştir.

 

Demir-çelik fabrikaları : Kırıkkale , Karabük, Ereğli , İskenderun

 

Bakır işleme : Ergani ( Artvin ), Samsun ve Maden( Elazığ )

 

Alüminyum tesisleri : Seydişehir ( Konya )

 

Boraks : Bandırma

 

Ferro krom : Antalya ve Elazığ 

 

Kurşun ve Çinko : Keban ( Elazığ )

 

 

MADEN VE DEMİR ÇELİK SANAYİ

 

 

 6. Makine Sanayisi :

 

 

Kara,demir,deniz ve hava yolları ulaşım araçlarının yapımı ile elektrikli aletlerin imalatı ve savunma sanayiine ait araçlar makine sanayisinin temelini oluşturmaktadır.

 

Otomotiv sanayii : Bursa, İzmir, Sakarya , Kocaeli

 

Demiryolu araçları : Sakarya , Eskişehir ve Sivas

 

Gemi yapımı ( Tershane ) : Marmara bölgesi ilk sırada gelmektedir. İstanbul ( Pendik- Tuzla – Hasköy ....... ) , İzmir ( Alaybey ). Ayrıca Bodrum , Marmaris ve Karadeniz kıyılarımızda kotra ve yat gibi küçük deniz araçları da yağılmaktadır.

 

Uçak sanayii : Anakara Akıncı’da ve Eskişehir

 

Elektrikli makine imalatı : Özellikle beyaz eşya fabrikaları ülkemizde fazla gelişme göstermiştir. Yurt içi ihtiyacını karşıladığı gibi yurt dışına da büyük bir oranda ihraç edilmektedir. İstanbul , İzmir ve Manisa’da gelişme göstermiştir.

 

Savunma sanayii : Kırıkkale , ve Ankara

 

 

YEDEK PARÇA VE MAKİNE SANAYİ

 

 7. Çimento ,cam ve seramik sanayii :

 

a) Çimento sanayiisi : Hammaddesi kireçtaşı ve kil olan çimento günümüzde en fazla kullanılan yapı malzemesidir.Türkiye’de bir çok ilde çimento fabrikası bulunmaktadır. Devlete ait fabrikaların yanında özel sektöre ait fabrikalarda son yıllarda artmıştır. Ankara, (bilgi yelpazesi.com) Çanakkale , İzmir, Adana, Konya , Nevşehir ,Bolu ......... vb illerde  bulunmaktadır.

 

b) Tuğla ve kiremit sanayisi: Uşak,Afyonkarahisar,Kütahya ve İzmir çevresinde yoğunlaşmıştır. Ayrıca Bolu, Bartın ve Eskişehir’de de bulunmaktadır.

 

c) Cam sanayisi: Camın temel maddesi Sio2 minareli, sileks ve kuvars taşlarının özellikle kuvars kumlarının eritilmesiyle oluşur.İstanbul,Kırklareli, Sinop , İzmit, Bursa Mersin vb

 

d) Seramik sanayi : Kil toprağının çamurundan yapılan çeşitli eşyaların yüksek sıcaklıkta pişirilmesiyle  oluşmaktadır.Bursa ( İznik ) Bilecik( Bozüyük), Kütahya ve Çanakkale çevresinde fabrikalar yoğunlaşmıştır.

 

 8. Orman ürünleri sanayi :

 

     Bu fabrikalar ormanların daha çok kıyı bölgelerimizde bulunmasına bağlı olarak buralarda toplanmıştır.

 

a) Kereste fabrikaları : Bolu , Düzce , Bartın , Ayancık , Rize , ve Ordu’da

 

b) Kağıt Fabrikaları : Aksu ( Giresun ) , Çaycuma ( Zonguldak ) , Bartın, Taşköprü( Kastamonu ) , İzmit , Dalaman ( Muğla ) , Balıkesir ve Mersin Taşucu.

 

COĞRAFYA DERSİ İLE İLGİLİ KONU ANLATIMLAR” SAYFASINA GERİ DÖNMEK İÇİN

>>>TIKLAYIN<<<


COĞRAFYA DERSİ İLE İLGİLİ TEST SORULARI, SORU BANKASI” SAYFASINI GÖRMEK İSTERSENİZ

>>>TIKLAYIN<<<


COĞRAFYA DERSİ İLE İLGİLİ YAZILI SORULARI” SAYFASINI GÖRMEK İSTERSENİZ

>>>TIKLAYIN<<<

Yorumlar

.....

17. **Yorum**
->Yorumu: Ödevimin yarısını bitirmeme yardımcı oldunuz
->Yazan: Gecenin karanlığında çıkan kurt

16. **Yorum**
->Yorumu: proje ödevimden 100 aldım sağolun
->Yazan: sebile


15. **Yorum**
->Yorumu: sanayi dallarını zor yazarım çünkü 8 tane örnek var 
->Yazan: ahöt

14. **Yorum**
->Yorumu: bana yardım ettiğiniz için TEŞEKKÜRLER
->Yazan: DUYGU

13. **Yorum**
->Yorumu: emeği geçen herkese teşekkürler çok işime yaradı tekrar çok teşekkürler.
->Yazan: nazlı.

12. **Yorum**
->Yorumu: çok güzel bir site bayıldım. herkese tavsiye ediyorum :) :)
->Yazan: ....

11. **Yorum**
->Yorumu: Çok İşime Yaradı Ve 100 Aldım Arkadaşlarımada Tavsiye Ediyorum :)
->Yazan: Armağan.

->Yazan   : TTTTTT
->Yorumu: HER KES 100 ALDIM DİYO BİRİDE 95 ALDIM DEMİYO BEN İNANMIYORUM.

->Yazan   : Hüdaverdi ay
->Yorumu: sağolun bütün ödevlerimi yaptım sakın kapatmayın bu siteyi.

->Yazan   : ...
->Yorumu: çok güzel uzun bir sosyal ödevini yapabildim çok teşekkürler.

->Yazan : .........
->Yorumu: güzel bir siteydi çünkü sosyal bilgiler performans ödevime ise yaradi.

->Yazan : beyza
->Yorumu: bu siteyi tavsiye ederim çok isime yaradi....

->Yazan : Ugur
->Yorumu: Çok güzel bir site ne güzel bölümlere ayrilmis....

->Yazan : çigdem
->Yorumu: bencede katiliyorun size çok güzel oldu ödevim:).

->Yazan : .......
->Yorumu: çok yardimci oldu çok tesekkür ederim herkese tavsiye ederim :D.

->Yazan : SEMA
->Yorumu: ÇOK TSK EDERIM ÖDEVIMI YAPABILDIM:) :)...

->Yazan : Meryem
->Yorumu: daha kisa yazilar olabilirdi ama performansdan 100 aldim herkese tavsiye ederim.

>>>YORUM YAZ<<<

Adınız:
Yorumunuz: