|
Eğitim Öğretim İle İlgili Yazılar, Araştırmalar, Belgeler > Konu Anlatımlı Dersler > Coğrafya Dersi İle İlgili Konu Anlatımlar
DOĞU ANADOLU BÖLGESİ’NİN AKARSULARI, GÖLLERİ, YER ŞEKİLLERİ, DAĞLARI, OVALARI, PLATOLARI İLE İLGİLİ KONU ANLATIM (COĞRAFYA KONU ANLATIMI)
Bölgenin önemli akarsuları:
Fırat ve Dicle:
Bu bölgede doğarlar. Güneydoğu Anadolu Bölgesinde akarak sınırlarımızdan çıkarlar.
Aras:
Bingöl Dağlarından doğar. İran topraklarında Hazar Denizine dökülür. Türkiye'deki uzunluğu 548 km' dir.
Bölgenin önemli gölleri:
Van GölüYüzölçümü: 3712 km2, Çıldır Gölü: 115 km2, Erçek Gölü: 98 km2, Hazar Gölü: 86 km2, Nazik Gölü: 48 km2, Balık Gölü: 34 km2, Hazapin Gölü: 14 km2, Arın Gölü: 13 km2, Nemrut Gölü: 12 km2
Kenarları dağ sırası ile kuşatılmış, Türkiye’nin 1/5 lik yüzölçümüne sahip en geniş coğrafi bölgedir. Yer şekilleri ve iklim özelliklerinin etkisiyle 4 bölüme ayrılmıştır.
Bunlar Yukarı Fırat Bölümü, Erzurum-Kars Bölümü, Yukarı Murat-Van Bölümü ve Hakkari Bölümüdür.
Akarsuların özellikleri
- Türkiye'nin en çok su taşıyan akarsularıdır.
- Vadilerindeki bol su ve akarsu yatakları kuvvetli eğimleri nedeniyle hidroelektrik açısından en elverişli bölgemizdir.
- Bölgenin kuzeyindeki akarsularda debinin en çok düştüğü mevsim kış, en çok yükseldiği mevsim ise ilkbahar ve yaz mevsimidir.
|
Yer şekilleri
Bölgenin coğrafi özelliğini veren yükseltinin fazlalığıdır. Yüksekliği 3000 metreyi aşan, doğu-batı yönlü uzanan birbirine paralel dağ sıraları ve bu dağlar arasında yer alan çöküntü ovaları ile yüksek plotalar önemli yerşekilleridir.
Dağlar:
Bölgeyi kuzeyden çevreleyen Karasu-Aras Dağları ile güneyden çevreleyen Güneydoğu Toroslar, Şerafettin Dağları, Hakkari Dağları Türkiye’nin çatısını oluşturan önemli dağ sıralarıdır. Volkanik arazinin en geniş yer kapladığı bölgedir. Ağrı, Süphan, Nemrut ve Tendürek başlıca sönmüş volkanlardır.
Ovalar:
Bölgenin düzlükleri kuzeyde, Erzincan, Tercan, Erzurum, Iğdır çöküntü ovalarıdır. Iğdır ovası, 800 metre ile bölgenin en çukur yeridir. Güneyde ise Elbistan, Malatya, Elazığ, Bingöl ve Muş çöküntü ovaları yer alır. Yüksekova ve Başkale ovalarının yüksekliği 2000 metreden fazladır. Bölge, kuzeydeki ve güneydeki çöküntü ovaları boyunca uzanan fay hatlarıyla, Türkiye’nin önemli bir deprem bölgesidir.
Platolar:
Doğu Anadolu’da akarsularla yarılmış, çevresine göre alçakta ve yüksekte olan değişik platolar bulunmaktadır. Fırat ve kollarınca parçalanmış Uzunyayla, Erzurum-Kars platoları başlıcalarıdır.
Akarsular
Bölgede yer alan Aras ve Kura nehirleri Hazar Denizi’ne dökülür ve kapalı havza oluştururlar. Dicle, Fırat ve kolları olan Karasu ile Murat nehirleri bölgenin en önemli akarsularıdır. Bölge akarsularının rejimi düzensizdir.
Kar erimeleri ile beslendiklerinden yazın suları kabarır. Yatak eğimleri fazla olduğundan hidroelektrik (bilgi yelpazesi.com) potansiyelleri fazladır. Van Gölü havzası Türkiye’nin en geniş kapalı havzasıdır.
Göller
Göl bakımından Türkiye’nin en zengin bölgesidir. Volkanik set gölü olan Van Gölü Türkiye’nin en büyük gölüdür.
Suları sodalı olan gölde feribot taşımacılığı yapılır. Diğer önemli gölleri; Erçek, Çıldır, Aktaş (Hazapin), Hazar, Balık, Haçlı ve Nemrut gölleridir.
|
>>>TIKLAYIN <<<
“COĞRAFYA DERSİ İLE İLGİLİ TEST SORULARI, SORU BANKASI”
SAYFASINI GÖRMEK İSTERSENİZ
>>>TIKLAYIN <<<
“COĞRAFYA DERSİ İLE İLGİLİ YAZILI SORULARI”
SAYFASINI GÖRMEK İSTERSENİZ
>>>TIKLAYIN <<<
|